VB Idea - Nasze inspiracje - Projekty
I - Staż w projekcie EDITH-CSA: współtworzenie przyszłości cyfrowych bliźniaków w medycynie. Jak interdyscyplinarna współpraca i innowacje technologiczne zmieniają oblicze opieki zdrowotnej
Wprowadzenie: cyfrowe bliźniaki – rewolucja w medycynie
Współczesna medycyna stoi u progu przemian, w których kluczową rolę odgrywają technologie cyfrowe. Jednym z najbardziej obiecujących kierunków jest koncepcja cyfrowego bliźniaka pacjenta (ang. Virtual Human Twin, VHT), czyli wirtualnego modelu odwzorowującego stan zdrowia, genetykę, historię chorób, a nawet reakcje na leczenie. To narzędzie, które może zrewolucjonizować diagnostykę, terapię i badania naukowe, wymaga jednak precyzyjnych standardów danych, interoperacyjności systemów oraz współpracy ekspertów z różnych dziedzin. Właśnie w tym kontekście projekt EDITH-CSA (Ecosystem for Digital Twin in Healthcare), realizowany m.in. na Uniwersytecie w Heidelbergu, stał się kamieniem milowym dla sektora zdrowia. Udział zespołu VB Idea w stażu podczas tego przedsięwzięciu na przełomie 2023 i 2024 roku nie tylko podkreśla zaangażowanie firmy w transformację cyfrową, ale także pokazuje, jak praktyczna wiedza i interdyscyplinarny dialog mogą kształtować przyszłość medycyny.
II - EDITH-CSA: cel projektu i jego znaczenie dla globalnej ochrony zdrowia
Projekt EDITH-CSA, finansowany przez Komisję Europejską w ramach programu Horyzont Europa, ma na celu stworzenie ekosystemu dla cyfrowych bliźniaków w medycynie. Jego głównym założeniem jest opracowanie ram współpracy między instytucjami naukowymi, firmami technologicznymi, szpitalami i regulatorami, aby umożliwić bezpieczne i etyczne wykorzystanie danych medycznych.
Kluczowym wyzwaniem projektu jest m.in. przełamanie fragmentaryzacji danych. Współczesne systemy medyczne często działają w izolacji – dane genetyczne, wyniki badań obrazowych czy informacje z wearable devices (np. smartwatchy) rzadko są ze sobą integrowane. EDITH-CSA dążył do stworzenia jednolitej infrastruktury, która pozwoli na gromadzenie, oznaczanie i analizę różnorodnych danych w sposób umożliwiający budowę precyzyjnych cyfrowych modeli pacjentów.
III - Rola VB Idea w projekcie: od teorii do praktyki
Zespół VB Idea uczestniczył w stażu w EDITH-CSA ze względu na swoje doświadczenie w obszarze standaryzacji danych do modeli machine learning. W okresie od listopada 2023 do lutego 2024 roku członkowie zespołu aktywnie uczestniczyli w warsztatach, sesjach projektowych oraz pracach badawczych, koncentrując się na dwóch głównych zadaniach:
1. Opracowanie standardów modelowania cyfrowych bliźniaków
VB Idea współtworzyła frameworki, które definiują, jak poszczególne elementy danych medycznych (np. wyniki badań krwi, skany MRI, dane genetyczne) powinny być reprezentowane w modelu cyfrowym. Kluczowe było zapewnienie spójności strukturalnej – tak, aby modele stworzone w różnych ośrodkach mogły być porównywane i integrowane. Przykładem jest opracowanie hierarchicznego systemu kategoryzacji chorób, uwzględniającego zarówno diagnozy ICD-11, jak i specyficzne biomarkery.
2. Adnotacja danych z wykorzystaniem metadanych
Członkowie VB Idea skupili się na tworzeniu systemu metadanych, które opisują kontekst, źródło i jakość informacji medycznych. Dzięki temu algorytmy AI mogą np. rozróżniać, czy dane pochodzą z eksperymentu laboratoryjnego, badania klinicznego, czy monitorowania domowego, oraz oceniać ich wiarygodność. W praktyce oznacza to opracowanie schematów XML i JSON dostosowanych do potrzeb cyfrowych bliźniaków, uwzględniających takie elementy jak:
- Pochodzenie danych (np. „sensor Fitbit vs. tomograf szpitalny”),
- Czas aktualizacji (np. dane w czasie rzeczywistym vs. archiwalne),
- Etykę i zgodność z RODO (oznaczenia anonimizacji).
IV - Warsztaty w Heidelbergu: interdyscyplinarny tygiel pomysłów
Prace nad EDITH-CSA nie ograniczały się do sal konferencyjnych. Zespół VB Idea brał udział w intensywnych sesjach współprojektowania (ang. co-creation workshops), gdzie spotykali się przedstawiciele zawodów, które rzadko ze sobą współpracują na co dzień: lekarze, inżynierowie danych, prawnicy, a nawet filozofowie zajmujący się etyką AI.
„Największym wyzwaniem było pogodzenie potrzeb klinicystów, którzy oczekują prostoty, z wymaganiami technicznymi dotyczącymi precyzji” – wspomina Michał Frąg, lider zespołu VB Idea. „Na przykład lekarz chce widzieć w modelu jasno zaznaczone ryzyko nawrotu, ale aby to osiągnąć, musieliśmy opracować wielowarstwowy system metadanych, który uwzględnia niepewność pomiarową”.
V - Technologie w akcji: narzędzia przy których pracował zespół VB Idea
W ramach stażu w projekcie EDITH-CSA, zespół VB Idea miał okazję uczestniczyć w pracach nad:
1. Platforma do zarządzania metadanymi (MetaHealth)
To oparty na chmurze system, który automatycznie przypisuje metadane do przesyłanych danych medycznych. Dzięki integracji z blockchainem zapewnia również śledzenie pochodzenia informacji, co jest kluczowe dla audytów i zgodności z regulacjami.
2. Interaktywny edytor modeli cyfrowych bliźniaków (Twin Builder)
Narzędzie umożliwia lekarzom i badaczom wizualizację oraz modyfikację parametrów modelu bez konieczności kodowania.
3. Biblioteka standardowych szablonów
Zbiór gotowych schematów danych dla najczęstszych schorzeń, takich jak cukrzyca typu 2 czy choroba wieńcowa.
VI - Wyzwania i rozwiązania: lekcje z Heidelbergu
Staż w projekcie EDITH-CSA uświadomił zespołowi VB Idea kilka problemów z jakimi musi się zmierzyć każdy twórca innowacji w obszarze medycyny. Jednym z głównych problemów okazała się fragmentacja regulacyjna – różne kraje UE mają inne wymagania dotyczące udostępniania danych medycznych.
Kolejnym wyzwaniem była nieufność części środowiska medycznego wobec technologii cyfrowych.
„Ważne było pokazanie, że cyfrowy bliźniak to nie czarna skrzynka, ale narzędzie, które lekarz może kontrolować” – tłumaczy Michał Frąg z firmy VB Idea. „Dlatego wprowadziliśmy mechanizmy wyjaśnialności (ang. *explainable AI*), które pokazują, na podstawie jakich danych algorytm podjął konkretną sugestię”.
VII - Korzyści dla VB Idea: inspiracje dla innowacji
Udział w stażu EDITH-CSA przyniósł firmie VB Idea wymierne korzyści:
- Ekspertyza w zakresie interoperacyjności – wiedza zdobyta w Heidelbergu jest już wdrażana w wewnętrznych projektach VB Idea, np. w systemie monitorowania pacjentów z chorobami przewlekłymi.
- Budowa sieci kontaktów – współpraca otworzyła drzwi do kolejnych europejskich konsorcjów.
- Wzrost wiarygodności – VB Idea jest postrzegane jako firma, która nie tylko korzysta z technologii, ale też aktywnie kształtuje standardy branżowe.
„Projekty takie jak EDITH-CSA pokazują, że przyszłość medycyny leży w synergii międzysektorowej” – mówi Volha Bushkevich, dyrektor zarządzający w VB Idea. „Dla nas to szansa, by być nie tylko dostawcą rozwiązań, ale też współtwórcą nowych technologii”.
VIII - Podsumowanie
Projekt EDITH-CSA dowodzi, że transformacja cyfrowa w medycynie wymaga nie tylko zaawansowanych technologii, ale też otwartości na współpracę, precyzji w standaryzacji oraz etycznego podejścia do danych. Dla VB Idea udział w tym przedsięwzięciu to nie tylko prestiż, ale także potwierdzenie, że firma potrafi łączyć kompetencje techniczne z głębokim zrozumieniem potrzeb sektora zdrowia.
„Cyfrowe bliźniaki to dopiero początek” – podsumowuje Volha Bushkevich. „Wierzymy, że wypracowane w Heidelbergu standardy staną się podstawą dla kolejnych przełomów, od sztucznej inteligencji po medycynę regeneracyjną. A VB Idea będzie częścią tej rewolucji”.
Szybki dostęp
Kontakt
Łączymy nowoczesne technologie medyczne, rekrutacje najlepszego personelu oraz wspieramy innowacyjne badania kliniczne aby zmieniać oblicze globalnej opieki zdrowotnej.